TOP ნიუსი
სიახლეები
სიახლეები

21 მარტს დაუნის სინდრომის მქონე პირთა საერთაშორისო დღე აღინიშნება - წლევანდელი ლოზუნგი „სტერეოტიპების დასრულებაა“
21-03-2024
-
+


ყოველი წლის 21 მარტს, მსოფლიო დაუნის სინდრომის მქონე პირთა საერთაშორისო დღეს აღინიშნავს. ამ დღის მიზანი დაუნის სინდრომის მქონე პირთა შესახებ ცნობიერების ამაღლება და მათი საზოგადოებაში ინტეგრაციაა. 2024 წელს დაუნის სინდრომის მქონე პირთა დღის თემად „სტერეოტიპების დასრულება“ შეირჩა.

დაუნის სინდრომი, ცნობილი ასევე, როგორც ტრისომია 21, ყველაზე გავრცელებული გენეტიკური  დარღვევაა. ის განპირობებულია ქრომოსომათა რაოდენობის ცვლილებით.

ეს არის ადამიანის ბუნებრივი მდგომარეობა, რომელიც წარმოადგენს სინდრომს და არა დაავადებას. სინდრომს, ანუ ერთობლივად გამოვლენილი ნიშნების კომბინაციას, რომლებსაც საერთო მიზეზი აქვთ. დაუნის სინდრომი არ გადაეცემა მემკვიდრეობით.

სტატისტიკის მიხედვით მთელს მსოფლიოში ყოველი რვაასი ბავშვიდან ერთი დაუნის სინდრომით იბადება. დაუნის სინდრომის მქონე ადამიანები ყველგან გვხვდებიან, მსოფლიოს ნებისმიერ კუთხეში, ნებისმიერ ეთნიკურ, კულტურულ და სოციალურ ჯგუფში.

ვინ აღმოაჩინა და აღწერა დაუნის სინდრომი - 1866 წელს ინგლისელმა ექიმმა ჯონ ლანგდონ დაუნმა პირველად აღწერა ამ სინდრომისთვის დამახასიათებელი ნიშან-თვისებები, რასაც შემდგომ მისივე სახელი, დაუნის სინდრომი ეწოდა.

1959 წელს ფრანგმა გენეტიკოსმა და პედიატრმა ჟერომ ლეჟენმა აღმოაჩინა, რომ დაუნის სინდრომის შემთხვევაში 21-ე წყვილი ქრომოსომა დამატებით, კიდევ ერთ ქრომოსომას შეიცავს. შესაბამისად, ყოველი უჯრედი 46 ქრომოსომის ნაცვლად 47 ქრომოსომისაგან შედგება. 21- ქრომოსომაში ორის ნაცვლად სამი ქრომოსომა ლაგდება, ამიტომ მას სხვაგვარად  თავისუფალი ტრისომია ანუ ტრისომია 21 უწოდეს (ტრისომია ანუ გასამება).

რა არის ქრომოსომა? -  ქრომოსომა უჯრედის ბირთვის ნაწილია. მის მთელ სიგრძეზე გენებია განლაგებული, რომელშიც ორგანიზმის მემკვიდრეობითი ნიშან- თვისებების შემცველი ინფორმაციაა მოცემული და რომლის მეშვეობითაც ხდება ამ ინფორმაციის გადატანა ერთი თაობიდან მეორეზე. ადამიანს თითოეულ უჯრედში 46 ქრომოსომა აქვს, 23 წყვილი, რომელშიც ერთი ქრომოსომა დედისეულია, მეორე კი - მამისეული.

დაუნის სინდრომის ფორმები:

ტრისომია 21 ყველაზე ხშირი ფორმაა და 95%-ში გვხვდება. არსებობს დაუნის სინდრომის კიდევ ორი ფორმა:

ტრანსლოკაცია, რომელიც შემთხვევათა 3-4%-ში გვხვდება. ამ შემთხვევაში  დამატებითი 47-ე ქრომოსომა არ არის „თავისუფალი” და სხვა რომელიმე ქრომოსომას ებმის.

მოზაიციზმი, რომელიც ძალიან იშვიათია და 1-2%-ში გვხვდება. ამ დროს ზოგიერთი უჯრედი 47 ქრომოსომას, ხოლო ზოგიერთი კი ქრომოსომების ნორმალურ რაოდენობას - 46  შეიცავს.


კომენტარები


ეტალონი

ოლიმპიადა ახლა უკვე ინგლისურ ენაშიც გაიმართება, საგნების მიხედვით განრიგი კი შემდეგნაირია

მოსწავლეთა წარმატებების შესახებ ოფიციალური წერილები გაიგზავნა

მათემატიკის ოლიმპიადა დაიწყო - „ეტალონის“ საგნობრივი ჩემპიონატი გრძელდება

2-3 ივნისი ლოგიკური აზროვნებისა და ზოგადი განათლების ოლიმპიადის დღეებია - „ეტალონის“ საგაზაფხულო ჩემპიონატი გრძელდება

„დიდი მადლობა „ეტალონს“ ამ ახალი და ძალიან საინტერესო პროექტისთვის“

სიახლეები

ახალი პროექტი საჯარო სკოლებისთვის - სამინისტრომ მოსწავლეებისთვის განახლებული მოდული შეიმუშავა

„ორგან მუშაობის მიზეზი არის არასაკმარისი ანაზღაურება“  - პრემიერი კანონში ცვლილებაზე

ინფორმაცია ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებისთვის

სკოლებში ბიბლიის კითხვასა და ლათინური ენის სწავლებას აბრუნებენ - იტალიის განათლების სამინისტრო ახალ საგანმანათლებლო სტანდარტზე მუშაობს

ორ სკოლაში დასაქმებული მასწავლებლებისთვის - სამინისტროს განმარტება

პიროვნება

ბავშვი გახსნილია, როცა ხედავს, რომ მის აზრს პატივს სცემენ, მასწავლებელმა უნდა შეძლოს მოსწავლეს უსაფრთხო გარემო შეუქმნას

„ჩვენს სკოლაში ვმუშაობთ ყველა ერთად და ვცდილობთ, საინტერესო გარემოს შექმნას“...

„მასწავლებელს უნდა ახსოვდეს, რომ ის არა მხოლოდ ცოდნის გადამცემი, არამედ გზამკვლევი და მხარდამჭერია მოსწავლისათვის“...

სკოლები

მოსწავლეებმა ხოტბა შესახებ წელიწადის ამ უმშვენიერესი სეზონის სილამაზესა და მრავალფეროვნებას

სკოლის პირველი კლასის მოსწავლეებმა, დამრიგებელ ლუსინე პაპოიანთან ერთად, ლამაზი ღონისძიება გამართეს

საინტერესო

ოლიმპიადა ახლა უკვე ინგლისურ ენაშიც გაიმართება, საგნების მიხედვით განრიგი კი შემდეგნაირია

გერმანული ენის მენტორი მასწავლებელმა, ქალბატონმა თამარ შანიძემ გერმანულიდან ქართულად თარგმნა სახელმძღვანელო „ნეიროლინგვისტური პროგრამირება“

არაბთა გაერთიანებული საამიროები აქტიურად ნერგავს ხელოვნურ ინტელექტს განათლების სფეროში

როგორ მიმდინარეობს სასწავლო პროცესი საქართველოს საჯარო სკოლებში - დირექტორები etaloni.ge-ს კითხვებს პასუხობენ

სიახლეები
საზოგადოება