სიახლეები
სიახლეები

სადაურობის სახელთა წარმოება -ეთ და -ის სუფიქსების შემცველი გეოგრაფიული სახელებისგან
30-04-2024
-
+


სახელმწიფო ენის დეპარტამენტის ექსპერტთა კომისია აქვეყნებს მართლწერის წესს რომლის მიხედვითაც უნდა იხელმძღვანელოთ, -ეთ და -ის სუფიქსების შემცველი გეოგრაფიული სახელებისგან სადაურობის სახელების წარმოებისას. 

-ეთ და -ის სუფიქსების შემცველი გეოგრაფიული სახელებისგან სადაურობის სახელთა წარმოებისას მართლწერასთან დაკავშირებით უნდა გატარდეს შემდეგი წესები:

1. -ეთ-ისა და -ის-ის შემცველი გეოგრაფიული სახელებისგან სადაურობის გამომხატველი სიტყვები იწარმოება ამ სუფიქსების შენარჩუნებით: თიანეთი _ თიანეთ-ელ-ი, თიანეთ-ურ-ი; ბოლნისი _ ბოლნის-ელ-ი, ბოლნის-ურ-ი...

2. აღნიშნული წესი არ ვრცელდება:

2.1. საზღვარგარეთის ქვეყნებისა და საქართველოს კუთხეების აღმნიშვნელ -ეთ-სუფიქსიან რიგ სახელებზე, რომელთაც სადაურობის სახელები ან -ეთ-ის გარეშე ეწარმოებათ, ან შესაბამისი სიტყვები სადაურობის აფიქსების გარეშე გამოხატავენ წარმომავლობას. ასეთებია, მაგალითად:

ჩინეთი _ ჩინ-ელ-ი, ჩინ-ურ-ი; ესპანეთი _ ესპან-ელ-ი, ესპან-ურ-ი; ბულგარეთი _ ბულგარ-ელ-ი, ბულგარ-ულ-ი; რუმინეთი _ რუმინ-ელ-ი, რუმინ-ულ-ი; კახეთი _ კახ-ელ-ი, კახ-ურ-ი; იმერეთი _ იმერ-ელ-ი, იმერ-ულ-ი... რუსეთი _ რუსი, რუს-ულ-ი; ჩეხეთი _ ჩეხი, ჩეხ-ურ-ი; სვანეთი _ სვანი, სვანური...

2.2. საეკლესიო ტიტულატურაში გამოყენებულ ფორმებზე, როგორებიცაა: მროველ-ურბნელი მიტროპოლიტი, მანგლელი მიტროპოლიტი, ბოლნელი მთავარეპისკოპოსი, ქუთათელ-გაენათელი
მიტროპოლიტი და სხვ.

3. ძირითადი ფორმების გვერდით დასაშვებია -ეთ და -ის აფიქსებჩამოცილებული ფუძეებისგან ნაწარმოები ჯერ კიდევ მოქმედი ფორმები: დუშელი, თიანელი, თიანური, წავკელი,
წავკური, კლარჯელი (კლარჯის პარალელურად), კლარჯული...

4. -ეთ სუფიქსი ჩამოშორდება ფუძეს, თუ სადაურობის აღმნიშვნელი სახელი მიიღება ჰორიზონტის მხარეების გამომხატველი სიტყვებისაგან:

აღმოსავლეთი _ აღმოსავლ-ელ-ი, აღმოსავლ-ურ-ი
დასავლეთი _ დასავლ-ელ-ი, დასავლ-ურ-ი
ჩრდილოეთი _ ჩრდილო-ელ-ი, ჩრდილო-ურ-ი

გამონაკლისია სამხრეთი, რომლისგან ნაწარმოებ სადაურობის სახელებშიც გვექნება პარალელური ფორმები:

სამხრეთი _ სამხრ-ელ-ი // სამხრ-ეთ-ელ-ი, სამხრ-ულ-ი // სამხრ-ეთ-ულ-ი: სამხრეთელი მეზობელი, სამხრეთელი ხალხი... სამხრული დიალექტი, სამხრული მეტყველება... სამხრეთული კერძები, სამხრეთული ტემპერამენტი, სამხრეთული კლიმატი...


იხილეთ აღნიშნული წესების დასაბუთება

კომენტარები


ეტალონი

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

გამარჯვებისთვის ერთმანეთს მცხეთის 18 სკოლის 90 მოსწავლე ეჯიბრება

2024 წლის „აფხაზეთის ა/რ ეტალონი მოსწავლე“ გამოვლინდა

ინტელექტის და ცოდნის ზეიმში აფხაზეთის ა/რ სკოლების მე-8, მე-9, მე-10 და მე-11 კლასის მოსწავლეები მონაწილეობენ

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

სიახლეები

„თუკი აბიტურიენტები განაცხადს/დოკუმენტს არ წარმოადგენენ შესაბამის ვადებში, ისინი ვერ მიიღებენ მონაწილეობას ერთიან ეროვნულ გამოცდებში“

წარმატებულ კურსდამთავრებულებს გადაეცემათ სერტიფიკატი

დირექტორების საყურადღებოდ - სკოლებს მასწავლებელთა რეპორტი მიეწოდათ

მასწავლებელთა შეფასების ჯგუფის მიერ ჩატარებული აპრობაციის შედეგები ცნობილია

ბაღებში აღრიცხვის ელექტრონული სისტემის დამონტაჟება სექტემბრიდან დაიწყება

პიროვნება
„განათლება ქმნის თავისუფალ და მოაზროვნე ადამიანს“ – ძველი აბაშის საჯარო სკოლის დირექტორის ხედვა მოსწავლეზე, სკოლასა და მომავალზე
სკოლები

„ვცდილობთ, სასკოლო აქტივობები ისე დავგეგმოთ, დროის გამოწვევებსაც ვუპასუხოთ, ბავშვებიც არ გადავღალოთ“...

ბავშვებმა გაზაფხულის დღესასწაულები უსაყვარელს პედაგოგებსაც მიულოცეს

პატარა ბუნების მოყვარულები თავად პასუხობდნენ დამსწრეთა შეკითხვებს რესურსების შექმნასა და მიზნობრიობის შესახებ
 

ვაჩიანის საჯარო სკოლაში ბილინგვური სწავლების ფარგლებში ღია გაკვეთილი ჩატარდა

საინტერესო

წარმატებულ კურსდამთავრებულებს გადაეცემათ სერტიფიკატი

მასწავლებელს მის დასახმარებლად რამდენიმე ხრიკის გამოყენება შეუძლია.

რა ხრიკები უნდა გამოიყენოთ მოსწავლესთან, რომელსაც დამახსოვრება უჭირს? - რჩევები მასწავლებლებისთვის 

სიახლეები
საზოგადოება