სიახლეები
საინტერესო

რას მოასწავებს ოჯახისთვის, თუ ძველით ახალ წელს გატეხილი კაკალი ცარიელი აღმოჩნდება? - კალანდობის ტრადიცია გურიაში
13-01-2020
-
+


ახალ წელს საქართველოს ყველა კუთხეში ზეიმობენ, თუმცა გურიაში ეს დღესასწაული განსაკუთრებულია. აქ მას თავისი სახელიც აქვს - კალანდობა. ეს გურულების ტრადიცია და საზეიმო რიტუალია, რომელმაც საუკუნეებს გაუძლო.

როგორც ცნობილია, კალანდობა ახალი წლის პირველ დღეს ნიშნავს, თუმცა გურულებისთვის ის 14 იანვარს დგება და წმინდა ბასილის ხსენების დღეს ემთხვევა.

კალანდობის მთავარი ატრიბუტი ჩიჩილაკია, რომელიც წმინდა ბასილის წვერს განასახიერებს. ის თხილის მსხვილი ჯოხისგან მზადდება, შემდეგ მას თავზე ჯვარს უკეთებენ, კურკანტელით, ხილითა და ტკბილეულით აფორმებენ, ქვემოთ კი სუროს უფენენ.

ჩიჩილაკისთვის სუროს დაფენის ტრადიცია ბერძნულ მითოლოგიას უკავშირდება. სურო ოლიმპოს ღმერთმა დიონისეს გადააფარა, რომ მტრების ცეცხლში დაწვას გადაერჩინა. სწორედ ამიტომ გურულებს სჯერათ, რომ ჩიჩილაკზე შემოხვეული სურო სინედლესა და სიცოცხლეს უბედებს ოჯახს.

ტრადიციულ კალანდას წინ „ცხემლისჭრა“ უძღვის, როცა ოჯახის წევრი მამაკაცი ტყეში ცხემლის ხეს ჭრის და მისგან დამზადებულ შეშას ჯერ ცეცხლთან აწყობს გასაშრობად, შემდეგ კი ბუხარში შეუძახებს.

გურიაში განსხვავებული სახელი აქვს მეკვლესაც. მას აქ მფერხავი ჰქვია. მფერხავს მასპინძელი ახალი წლის ღამეს ეზოში ხვდება, ალილოს ერთად მღერიან და ერთმანეთს კალანდობას ულოცავენ. ყაბალახში გამოწყობილი მასპინძელი მფერხავს მარანთან მიუძღვება ხის გობით, რომელზეც მოხარშული ღორის თავი, ნანადირევი, ტრადიციული გურული ღვეზელი, ჩირები, ჯანჯუხა (ჩურჩხელა) და სხვა საახალწლო ნობათი აწყვია.

მარანში შესული ოჯახის უფროსი გობს მიწაზე დგამს, ჩაფს ღვინით ავსებს და წმინდა ბასილს ოჯახის კეთილდღეობას სთხოვს. ამის შემდეგ მეკვლე გობიდან კაკალს იღებს და წმინდა ბასილს ევედრება, რომ ოჯახიც კაკალივით სავსე იყოს სიკეთით.

მოგვიანებით გურულები კაკალს ტეხენ და თუ ის ცარიელი აღმოჩნდება, მათი რწმენით, ეს უბედურების მომასწავებელია, ამიტომაც მეკვლე ხელმეორედ შესთხოვს წმინდანს, რომ ოჯახი ცარიელ კაკალს არ დაამსგავსოს. ამის შემდეგ პროცესია სახლისკენ მიემართება.

კალანდობის სუფრაზე გურული ღვეზელი, საცივი, საკალანდოდ დაკლული ღორი, შავი ღვინო და კრიმანჭული შეუცვლელი კერძებია. საშობაო ღვეზელში ჩადებული კვერცხი კი გურულებისთვის ხვავის, ბარაქის, ოჯახის სიმტკიცისა და გაუტეხელობის სიმბოლოა, რასაც გურულები ყოველი მომდევნო წლისთვის იმედიანად იბედებენ.

კომენტარები


ეტალონი

მათემატიკის ოლიმპიადა დაიწყო - „ეტალონის“ საგნობრივი ჩემპიონატი გრძელდება

2-3 ივნისი ლოგიკური აზროვნებისა და ზოგადი განათლების ოლიმპიადის დღეებია - „ეტალონის“ საგაზაფხულო ჩემპიონატი გრძელდება

„დიდი მადლობა „ეტალონს“ ამ ახალი და ძალიან საინტერესო პროექტისთვის“

„ეტალონის“ საგაზაფხულო ჩემპიონატი დაიწყო - ოლიმპიადები სამ საგანში იმართება

ონლაინ ჩემპიონატში II-XI კლასების მოსწავლეებს შეეძლებათ მონაწილეობა

სიახლეები

„გამოცდის ჩაბარება გულისხმობს მაქსიმალური ქულის 50%-ზე მეტის დაგროვებას“ - 8 სექტემბრის ტესტირების შედეგები ცნობილია

„სინკარში გადამბმები რომაა, მანდ გაჩნდა. საფრთხეს არავისთვის წარმოადგენს, არც ბათქაში დაეყრებათ მოსწავლეებს...“

რა ჯდება საშუალო შეძლების მქონე ოჯახისთვის ერთი ბავშვის სასკოლედ მომზადება

მინისტრის ბრძანება 300-ზე მეტ საჯარო სკოლას ეხება - წესდებაში ცვლილება შევიდა

საპ­რო­ტეს­ტო აქ­ცი­ე­ბის ფონ­ზე, რო­მელ­საც 19 ადა­მი­ა­ნი ემსხვერ­პლა, ნე­პა­ლის პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრი გა­დად­გა.

პიროვნება

„ჩვენს სკოლაში ვმუშაობთ ყველა ერთად და ვცდილობთ, საინტერესო გარემოს შექმნას“...

„მასწავლებელს უნდა ახსოვდეს, რომ ის არა მხოლოდ ცოდნის გადამცემი, არამედ გზამკვლევი და მხარდამჭერია მოსწავლისათვის“...

„როცა მასწავლებელი ხედავს, რომ მისი ხმა ისმის - ის ხდება მოტივირებული“ -  შუამთას საჯარო სკოლის ხელმძღვანელი 

„არ შეგეშინდეთ შეცდომების“ - ახალბედა პედაგოგებს შუამთას საჯარო სკოლის ხელმძღვანელი, თეონა მეფარიშვილი მიმართავს

„სკოლაში უნდა შეიქმნას გარემო, სადაც სწავლა იწყება სითბოთი, არა შიშით“ - შუამთის საჯარო სკოლის დირექტორი თეონა მეფარიშვილი- 

სკოლები
სკოლაში კურსდამთავრებულებს გულმხურვალედ გულშემატკივრობდნენ, დღეს კი მათი წარმატებით ხარობენ
 
საინტერესო

რა ცოდნა და უნარები მოეთხოვებათ მასწავლებლებს - პედაგოგიური განათლება სხვადასხვა ქვეყანაში

სწავლების უჩვეულო მეთოდები - როგორ აქციოთ გაკვეთილი სახალისოდ, გაზარდოთ მოსწავლეთა ჩართულობა და ინტერესი 

როგორ უნდა მიხვდეთ, რომ თქვენი შვილი ბაღისთვის მზად არ არის?

სიახლეები
საზოგადოება