სიახლეები
საინტერესო

რას მოასწავებს ოჯახისთვის, თუ ძველით ახალ წელს გატეხილი კაკალი ცარიელი აღმოჩნდება? - კალანდობის ტრადიცია გურიაში
13-01-2020
-
+


ახალ წელს საქართველოს ყველა კუთხეში ზეიმობენ, თუმცა გურიაში ეს დღესასწაული განსაკუთრებულია. აქ მას თავისი სახელიც აქვს - კალანდობა. ეს გურულების ტრადიცია და საზეიმო რიტუალია, რომელმაც საუკუნეებს გაუძლო.

როგორც ცნობილია, კალანდობა ახალი წლის პირველ დღეს ნიშნავს, თუმცა გურულებისთვის ის 14 იანვარს დგება და წმინდა ბასილის ხსენების დღეს ემთხვევა.

კალანდობის მთავარი ატრიბუტი ჩიჩილაკია, რომელიც წმინდა ბასილის წვერს განასახიერებს. ის თხილის მსხვილი ჯოხისგან მზადდება, შემდეგ მას თავზე ჯვარს უკეთებენ, კურკანტელით, ხილითა და ტკბილეულით აფორმებენ, ქვემოთ კი სუროს უფენენ.

ჩიჩილაკისთვის სუროს დაფენის ტრადიცია ბერძნულ მითოლოგიას უკავშირდება. სურო ოლიმპოს ღმერთმა დიონისეს გადააფარა, რომ მტრების ცეცხლში დაწვას გადაერჩინა. სწორედ ამიტომ გურულებს სჯერათ, რომ ჩიჩილაკზე შემოხვეული სურო სინედლესა და სიცოცხლეს უბედებს ოჯახს.

ტრადიციულ კალანდას წინ „ცხემლისჭრა“ უძღვის, როცა ოჯახის წევრი მამაკაცი ტყეში ცხემლის ხეს ჭრის და მისგან დამზადებულ შეშას ჯერ ცეცხლთან აწყობს გასაშრობად, შემდეგ კი ბუხარში შეუძახებს.

გურიაში განსხვავებული სახელი აქვს მეკვლესაც. მას აქ მფერხავი ჰქვია. მფერხავს მასპინძელი ახალი წლის ღამეს ეზოში ხვდება, ალილოს ერთად მღერიან და ერთმანეთს კალანდობას ულოცავენ. ყაბალახში გამოწყობილი მასპინძელი მფერხავს მარანთან მიუძღვება ხის გობით, რომელზეც მოხარშული ღორის თავი, ნანადირევი, ტრადიციული გურული ღვეზელი, ჩირები, ჯანჯუხა (ჩურჩხელა) და სხვა საახალწლო ნობათი აწყვია.

მარანში შესული ოჯახის უფროსი გობს მიწაზე დგამს, ჩაფს ღვინით ავსებს და წმინდა ბასილს ოჯახის კეთილდღეობას სთხოვს. ამის შემდეგ მეკვლე გობიდან კაკალს იღებს და წმინდა ბასილს ევედრება, რომ ოჯახიც კაკალივით სავსე იყოს სიკეთით.

მოგვიანებით გურულები კაკალს ტეხენ და თუ ის ცარიელი აღმოჩნდება, მათი რწმენით, ეს უბედურების მომასწავებელია, ამიტომაც მეკვლე ხელმეორედ შესთხოვს წმინდანს, რომ ოჯახი ცარიელ კაკალს არ დაამსგავსოს. ამის შემდეგ პროცესია სახლისკენ მიემართება.

კალანდობის სუფრაზე გურული ღვეზელი, საცივი, საკალანდოდ დაკლული ღორი, შავი ღვინო და კრიმანჭული შეუცვლელი კერძებია. საშობაო ღვეზელში ჩადებული კვერცხი კი გურულებისთვის ხვავის, ბარაქის, ოჯახის სიმტკიცისა და გაუტეხელობის სიმბოლოა, რასაც გურულები ყოველი მომდევნო წლისთვის იმედიანად იბედებენ.

კომენტარები


ეტალონი

მათემატიკის ოლიმპიადა დაიწყო - „ეტალონის“ საგნობრივი ჩემპიონატი გრძელდება

2-3 ივნისი ლოგიკური აზროვნებისა და ზოგადი განათლების ოლიმპიადის დღეებია - „ეტალონის“ საგაზაფხულო ჩემპიონატი გრძელდება

„დიდი მადლობა „ეტალონს“ ამ ახალი და ძალიან საინტერესო პროექტისთვის“

„ეტალონის“ საგაზაფხულო ჩემპიონატი დაიწყო - ოლიმპიადები სამ საგანში იმართება

ონლაინ ჩემპიონატში II-XI კლასების მოსწავლეებს შეეძლებათ მონაწილეობა

სიახლეები

ისტორიის გამოცდის სამივე ვარიანტის ტესტი და ქიმიის საკითხები ცნობილია

მასწავლებლებისა და მასწავლებლობის მსურველთა საყურადღებოდ! - კიდევ 3 საგნის გამოცდის ტესტები გამოქვეყნდა

მასწავლებლის სახლი პედაგოგების შერჩევას იწყებს - პასუხი 27 ივლისამდე გეცნობებათ

2025 საგნის გამოცდის წარმატებით ჩაბარებისთვის დასაგროვებელი აუცილებელი ქულების ოდენობა - მასწავლებლის გამოცდა

სავალდებულო საგნის სწავლის წესი აგვისტოს ბოლომდე შემუშავდება - შექმნილია კომისია

პიროვნება

„ნუთუ, ჩვენ ფრენა შეგვეძლება?” - ახალაბასთუმნის საჯარო სკოლის პედაგოგი ანა ჩხეტია მოსწავლის მიერ დასმულ სახალისო კითხვებს იხსენებს

„მოსწავლეების მეხსიერებაში, ყველაზე დიდხანს  შემოქმედებითი გაკვეთილი რჩება“ - დიდი ჭყონის N1 საჯარო სკოლის მასწავლებელი ნატო ნანავა

„მოსწავლის მეხსიერებაში, უფრო დიდხანს რჩება ის გაკვეთილები, რომელიც მისთვის საინტერესო და შთამბეჭდავია“

„მხიარული მომენტია როცა ყველა ცდილობს ჩანთებიდან თავიანთი „ძვირფასი ნივთების“ მაგიდაზე დალაგებას“

სკოლები

მოსწავლეები პირველ მასწავლებელს გამოემშვიდობნენ და შრომისა და ამაგისთვის მადლობა გადაუხადეს

საინტერესო

ევროპის ქვეყნების უმეტესობაში მშობლიურ ენაზე სწავლა უფასოა

თუ ძებნას ივლისში ან აგვისტოს პირველ ნახევარში დაიწყებთ, არჩევანი უფრო ფართო იქნება

პროგრამა მომავალი პირველკლასელებისთვის გათვლილია ივლისისა და აგვისტოს თვეებზე და მორგებულია იმგვარად, რომ საზაფხულო დასვენების გეგმების ცვლილების გარეშე, ოჯახის წევრების ჩართულობით, შეძლოს

სიახლეები
საზოგადოება