სიახლეები
საინტერესო

ვინ იყო საქართველოს განათლების პირველი მინისტრი
26-10-2018
-
+


პუბლიცისტი, რედაქტორი, საზოგადო მოღვაწე, სოციალისტ-ფედერალისტთა ერთ-ერთი ლიდერი და განათლების პირველი მინისტრი 1918-1919 წლებში გიორგი ლასხიშვილი იყო. მანამდე, სანამ მისი მინისტრობის პერიოდს გაგაცნობდეთ, მოკლედ მოგიყვებით გიორგი ლასხიშვილის განათლებისა და მისი რევოლუციური საქმიანობის შესახებ.

გიორგი ლასხიშვილმა სწავლა ქართულ კლასიკურ გიმნაზიაში დაიწყო, იქვე ჩამოყალიბდა, როგორც ცარისტული რეჟიმის წინააღმდეგ მებრძოლი პიროვნება. სრულიად ახალგაზრდამ გამოსცა ხელნაწერი ჟურნალი „სტვირი“, რომელიც ებრძოდა ყველაფერს, რაც ანტიქართული იყო და დაუღალავად იბრძოდა იმ ყველაფრის დასაცავად, რაც ქართული იყო. გიმნაზიის შემდგომ სწავლა ოდესის უნივერსიტეტში იურიდიულ ფაკულტეტზე განაგრძო, სადაც აქტიურად იყო ჩართული რევოლუციურ ორგანიზაცია „ახალგაზრდა ნაროდნაია ვოლიას“ სამხრეთის ჯგუფის მუშაობაში. სტუდენტობის პერიოდში აკრიტიკებდა მეფის თვითმპყრობელობას და მხარს უჭერდა საზოგადოებაში დემოკრატიული წესების დამკვიდრებას.

საბოლოოდ, მისი რევოლუციური საქმიანობის გამო, იგი ციმბირში გადაასახლეს, სადაც შვიდ წელზე მეტი დაჰყო. ციმბირიდან დაბრუნებული ლასხიშვილი საქართველოში 1894 წელს დაბრუნდა, ხოლო 1895 წლიდან  მუშაობდა "ივერიის" რედაქციაში დაიწყო, სადაც „ლალის“ ფსევდონიმით აქვეყნებდა წერილებს საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ საკითხებზე. ასევე თანამშრომლობდა „ნოვოე ობოზრენიეში“, „მოამბეში“, „კვალში“.

ამავე პერიოდში მან მიზნად დაისახა შეექმნა ეროვნულ მიმდინარეობათა გამაერთიანებელი ორგანიზაცია. ამ მიზნით „ივერიაში“ თავი მოუყარა ახალგაზრდა პუბლიცისტ-ინტელიგენტთა რადიკალურად განწყობილ ჯგუფს. როდესაც გაზეთი „ივერია“ დაიხურა (1896), ეს ჯგუფი „ცნობის ფურცლის“ გარშემო გაერთიანდა, რომლის ფაქტიური რედაქტორი თვითონ გიორგი ლასხიშვილი იყო.  სწორედ აქ ჩაისახა მომავალი სოციალისტ-ფედერალისტთა პარტია, რომლის პრაქტიკული ხელმძღვანელობაც მანვე იტვირთა.

ხოლო 1905 წელს პარიზში ყოფნისას იყო გაზეთ "საქართველოს" ერთ-ერთი რედაქტორი. ეს აქტივობა უყურადღებოდ არ დარჩენია ხელისუფლებას, რომელმაც 1910 წელს ფედერალისტური პარტიის მთავარი კომიტეტის ლიკვიდაცია მოახდინა, გიორგი ლასხიშვილი კი ჯერ 7 თვით ჩასვეს მეტეხის ციხეში, ხოლო შემდეგ 5 წლით ცხოვრება აუკრძალეს კავკასიაში. მან საცხოვრებლად ხარკოვი აირჩია, სადაც სამი წელი დაჰყო. შემდეგ ბაქოში გადასვლა მოახერხა დასთან; მოგვიანებით დაბრუნდა თბილისში.

რაც შეეხება მისი განათლების მინისტრობის პერიოდს, ნიშანდობლივია ითქვას, რომ 19 საუკუნის მეორე ნახევრიდან საქართველოში დაიწყო განათლების სფეროს პოლიტიკური პროცესის სისტემურ ნაწილად ჩამოყალიბება. “სამოციანელთა“ წარმომადგენლებმა ჩამოაყალიბეს „ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება“, რამაც განაპირობა განათლების მნიშვნელოვან პოლიტიკურ პრიორიტეტად და საზოგადოებრივი განხილვების ერთ-ერთ მთავარ თემად გადაქცევა. დიდი სამოქალაქო აქტივიზმის შედეგად მოახერხეს დამოუკიდებელი საქართველოს მთავრობაში მოხვედრაც.

გიორგი ლასხიშვილი კი 1918 წელს საქართველოს პირველი სახალხო განათლების მინისტრი გახდა. რის შემდეგაც მან უმთავრეს მიზნად დაისახა რესპუბლიკაში უფასო საშუალო განათლების დაწესება, რომელიც იმავდროულად ყველა მოზარდისთვის სავალდებულო იქნებოდა. მისი აზრით, საქართველოს ყველა თემს თვითმმართველ ერთეულს დაქვემდებარებული სახალხო სკოლები უნდა ჰქონოდა. სკოლებში თანამედროვე საგანმანათლებლო დისციპლინები უნდა დანერგილიყო. გარდა სასკოლო საგნებისა, საშუალო განათლება რომელიმე ხელობის სრულყოფილად შესწავლასაც ითვალისწინებდა.

ფედერალისტის მინისტრობისას მომზადდა ნიადაგი იმისათვის, რომ 1918 წლის იანვარში დაფუძნებულ თბილისის ქართულ უნივერსიტეტს სახელმწიფო სასწავლებლის სტატუსი მინიჭებოდა. სამწუხაროდ, ოპოზიციონერი სახელმწიფო მოღვაწე რამდენიმე თვეში ჩამოაშორეს თანამდებობას, მან გარკვეულწილად შეძლო მოახერხა ღარიბ სახელმწიფოში განათლების სისტემის მამოძრავებელი ზამბარისათვის პირველი ბიძგის მიცემა.

სწორად მისი დაუცხრომელი მოღვაწეობის შედეგად 1918-1921 წლებში საფუძველი ჩაეყარა არაერთ საგანმანათლებლო-აღმზრდელობით დაწესებულებას. უპირველეს ყოვლისა, უნდა აღნიშნოს მისი, როგორც საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის განათლების მინისტრის ქმედითი მონაწილეობა ჩვენი ეროვნული უნივერსიტეტისა და თბილისის კონსერვატორიის დაარსების, სკოლებში მშობლიურ ენაზე სწავლების შემოღების საქმეში და სხვა.

გიორგი ლასხიშვილი 1931 წლის 13 მარტს გარდაიცვალა. დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.


კომენტარები


ეტალონი

მათემატიკის ოლიმპიადა დაიწყო - „ეტალონის“ საგნობრივი ჩემპიონატი გრძელდება

2-3 ივნისი ლოგიკური აზროვნებისა და ზოგადი განათლების ოლიმპიადის დღეებია - „ეტალონის“ საგაზაფხულო ჩემპიონატი გრძელდება

„დიდი მადლობა „ეტალონს“ ამ ახალი და ძალიან საინტერესო პროექტისთვის“

„ეტალონის“ საგაზაფხულო ჩემპიონატი დაიწყო - ოლიმპიადები სამ საგანში იმართება

ონლაინ ჩემპიონატში II-XI კლასების მოსწავლეებს შეეძლებათ მონაწილეობა

სიახლეები

სასწავლო გრანტი 293-მა სტუდენტმა მოიპოვა ან გაიუმჯობესა - იხილეთ კონკურსის შედეგები

 ბაღებში სააღმზრდელო წელი 15 სექტემბრიდან იწყება - ოფიციალური ინფორმაცია

რჩევები სასწავლო წლის დასაწყისს ნაკლებად სტრესულს გახდის მშობლებისთვისაც

იცით რას ნიშნავს პროზელიტიზმი, იმერსია, ასერტულობა, ავერსიული რეაქცია? - ინფორმაცია საბავშო ბაღში დასაქმებულებისთვის

„სამწუხაროდ, ჩემი კოლეგები დუმილს ამჯობინებენ, არადა შეუძლებელია ასე გაგრძელება... კვარტალში ერთხელ, როცა არის საშუალება, რომ პრემია გავცეთ, სამინისტრო გვიბლოკავს“

პიროვნება

„ჩვენს სკოლაში ვმუშაობთ ყველა ერთად და ვცდილობთ, საინტერესო გარემოს შექმნას“...

„მასწავლებელს უნდა ახსოვდეს, რომ ის არა მხოლოდ ცოდნის გადამცემი, არამედ გზამკვლევი და მხარდამჭერია მოსწავლისათვის“...

„როცა მასწავლებელი ხედავს, რომ მისი ხმა ისმის - ის ხდება მოტივირებული“ -  შუამთას საჯარო სკოლის ხელმძღვანელი 

„არ შეგეშინდეთ შეცდომების“ - ახალბედა პედაგოგებს შუამთას საჯარო სკოლის ხელმძღვანელი, თეონა მეფარიშვილი მიმართავს

„სკოლაში უნდა შეიქმნას გარემო, სადაც სწავლა იწყება სითბოთი, არა შიშით“ - შუამთის საჯარო სკოლის დირექტორი თეონა მეფარიშვილი- 

სკოლები
საინტერესო

სწავლების უჩვეულო მეთოდები - როგორ აქციოთ გაკვეთილი სახალისოდ, გაზარდოთ მოსწავლეთა ჩართულობა და ინტერესი 

განვითარებული კოგნიტური შესაძლებლობები, ემოციური არასტაბილურობა - მეცნიერებმა გაარკვიეს, როგორია მკარი დედების გავლენა ბავშვებზე 

სიახლეები
საზოგადოება