სიახლეები
საინტერესო

ვინ იყო საქართველოს განათლების პირველი მინისტრი
26-10-2018
-
+


პუბლიცისტი, რედაქტორი, საზოგადო მოღვაწე, სოციალისტ-ფედერალისტთა ერთ-ერთი ლიდერი და განათლების პირველი მინისტრი 1918-1919 წლებში გიორგი ლასხიშვილი იყო. მანამდე, სანამ მისი მინისტრობის პერიოდს გაგაცნობდეთ, მოკლედ მოგიყვებით გიორგი ლასხიშვილის განათლებისა და მისი რევოლუციური საქმიანობის შესახებ.

გიორგი ლასხიშვილმა სწავლა ქართულ კლასიკურ გიმნაზიაში დაიწყო, იქვე ჩამოყალიბდა, როგორც ცარისტული რეჟიმის წინააღმდეგ მებრძოლი პიროვნება. სრულიად ახალგაზრდამ გამოსცა ხელნაწერი ჟურნალი „სტვირი“, რომელიც ებრძოდა ყველაფერს, რაც ანტიქართული იყო და დაუღალავად იბრძოდა იმ ყველაფრის დასაცავად, რაც ქართული იყო. გიმნაზიის შემდგომ სწავლა ოდესის უნივერსიტეტში იურიდიულ ფაკულტეტზე განაგრძო, სადაც აქტიურად იყო ჩართული რევოლუციურ ორგანიზაცია „ახალგაზრდა ნაროდნაია ვოლიას“ სამხრეთის ჯგუფის მუშაობაში. სტუდენტობის პერიოდში აკრიტიკებდა მეფის თვითმპყრობელობას და მხარს უჭერდა საზოგადოებაში დემოკრატიული წესების დამკვიდრებას.

საბოლოოდ, მისი რევოლუციური საქმიანობის გამო, იგი ციმბირში გადაასახლეს, სადაც შვიდ წელზე მეტი დაჰყო. ციმბირიდან დაბრუნებული ლასხიშვილი საქართველოში 1894 წელს დაბრუნდა, ხოლო 1895 წლიდან  მუშაობდა "ივერიის" რედაქციაში დაიწყო, სადაც „ლალის“ ფსევდონიმით აქვეყნებდა წერილებს საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ საკითხებზე. ასევე თანამშრომლობდა „ნოვოე ობოზრენიეში“, „მოამბეში“, „კვალში“.

ამავე პერიოდში მან მიზნად დაისახა შეექმნა ეროვნულ მიმდინარეობათა გამაერთიანებელი ორგანიზაცია. ამ მიზნით „ივერიაში“ თავი მოუყარა ახალგაზრდა პუბლიცისტ-ინტელიგენტთა რადიკალურად განწყობილ ჯგუფს. როდესაც გაზეთი „ივერია“ დაიხურა (1896), ეს ჯგუფი „ცნობის ფურცლის“ გარშემო გაერთიანდა, რომლის ფაქტიური რედაქტორი თვითონ გიორგი ლასხიშვილი იყო.  სწორედ აქ ჩაისახა მომავალი სოციალისტ-ფედერალისტთა პარტია, რომლის პრაქტიკული ხელმძღვანელობაც მანვე იტვირთა.

ხოლო 1905 წელს პარიზში ყოფნისას იყო გაზეთ "საქართველოს" ერთ-ერთი რედაქტორი. ეს აქტივობა უყურადღებოდ არ დარჩენია ხელისუფლებას, რომელმაც 1910 წელს ფედერალისტური პარტიის მთავარი კომიტეტის ლიკვიდაცია მოახდინა, გიორგი ლასხიშვილი კი ჯერ 7 თვით ჩასვეს მეტეხის ციხეში, ხოლო შემდეგ 5 წლით ცხოვრება აუკრძალეს კავკასიაში. მან საცხოვრებლად ხარკოვი აირჩია, სადაც სამი წელი დაჰყო. შემდეგ ბაქოში გადასვლა მოახერხა დასთან; მოგვიანებით დაბრუნდა თბილისში.

რაც შეეხება მისი განათლების მინისტრობის პერიოდს, ნიშანდობლივია ითქვას, რომ 19 საუკუნის მეორე ნახევრიდან საქართველოში დაიწყო განათლების სფეროს პოლიტიკური პროცესის სისტემურ ნაწილად ჩამოყალიბება. “სამოციანელთა“ წარმომადგენლებმა ჩამოაყალიბეს „ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება“, რამაც განაპირობა განათლების მნიშვნელოვან პოლიტიკურ პრიორიტეტად და საზოგადოებრივი განხილვების ერთ-ერთ მთავარ თემად გადაქცევა. დიდი სამოქალაქო აქტივიზმის შედეგად მოახერხეს დამოუკიდებელი საქართველოს მთავრობაში მოხვედრაც.

გიორგი ლასხიშვილი კი 1918 წელს საქართველოს პირველი სახალხო განათლების მინისტრი გახდა. რის შემდეგაც მან უმთავრეს მიზნად დაისახა რესპუბლიკაში უფასო საშუალო განათლების დაწესება, რომელიც იმავდროულად ყველა მოზარდისთვის სავალდებულო იქნებოდა. მისი აზრით, საქართველოს ყველა თემს თვითმმართველ ერთეულს დაქვემდებარებული სახალხო სკოლები უნდა ჰქონოდა. სკოლებში თანამედროვე საგანმანათლებლო დისციპლინები უნდა დანერგილიყო. გარდა სასკოლო საგნებისა, საშუალო განათლება რომელიმე ხელობის სრულყოფილად შესწავლასაც ითვალისწინებდა.

ფედერალისტის მინისტრობისას მომზადდა ნიადაგი იმისათვის, რომ 1918 წლის იანვარში დაფუძნებულ თბილისის ქართულ უნივერსიტეტს სახელმწიფო სასწავლებლის სტატუსი მინიჭებოდა. სამწუხაროდ, ოპოზიციონერი სახელმწიფო მოღვაწე რამდენიმე თვეში ჩამოაშორეს თანამდებობას, მან გარკვეულწილად შეძლო მოახერხა ღარიბ სახელმწიფოში განათლების სისტემის მამოძრავებელი ზამბარისათვის პირველი ბიძგის მიცემა.

სწორად მისი დაუცხრომელი მოღვაწეობის შედეგად 1918-1921 წლებში საფუძველი ჩაეყარა არაერთ საგანმანათლებლო-აღმზრდელობით დაწესებულებას. უპირველეს ყოვლისა, უნდა აღნიშნოს მისი, როგორც საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის განათლების მინისტრის ქმედითი მონაწილეობა ჩვენი ეროვნული უნივერსიტეტისა და თბილისის კონსერვატორიის დაარსების, სკოლებში მშობლიურ ენაზე სწავლების შემოღების საქმეში და სხვა.

გიორგი ლასხიშვილი 1931 წლის 13 მარტს გარდაიცვალა. დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.


კომენტარები


ეტალონი
გამარჯვებულის ტიტულისთვის ერთმანეთს ახალქალაქის 44 სკოლის გუნდი ეჯიბრებოდა
2024 წლის „ახალქალაქის ეტალონი გუნდის“ წოდებისთვის ერთმანეთს 47 გუნდი ეჯიბრება
გამარჯვებისთვის ერთმანეთს დმანისის 11 სკოლის 55 მოსწავლე ეჯიბრება
„ეტალონის“ გუნდური ჩემპიონატი დმანისს სტუმრობდა
გამარჯვებულის ტიტულისთვის ერთმანეთს მე-6 და მე-7 კლასელებით დაკომპლექტებული გუნდები ეჯიბრებოდნენ
სიახლეები
გამარჯვებულის ტიტულისთვის ერთმანეთს ახალქალაქის 44 სკოლის გუნდი ეჯიბრებოდა
ისვენებენ თუ არა სკოლები და ბაღები დიდ ხუთშაბათს - სამინისტრო აქტუალურ კითხვას პასუხობს
აღდგომას იწვიმებს - გარემოს ეროვნული სააგენტო მოსახლეობას აფრთხილებს
რა შემთხვევაში უნდა გააუქმოთ ჟურნალში ჩანიშნული შემაჯამებელი დავალება

 
პირველ რიგში, მინდა აღვნიშნო, რომ „ეტალონის“ გუნდური ჩემპიონატი უკვე მრავალი წელია მნიშვნელოვან როლს ასრულებს საგანმანათლებლო სფეროში
პიროვნება
ნუნუ ჩაკვეტაძე: „არ ვეთანხმები, ქიმიკოსმა საათების გამო ქიმიაც ასწავლოს და ბიოლოგიაც - მე ამის უფლება ვერ მივეცი საკუთარ თავს“
სკოლები
მოსწავლე-მასწავლებლებმა ერთობლივად სკოლის ეზო და მიმდებარე ტერიტორია დაასუფთავეს
სასკოლო საზოგადოება ამირან მარგველაშვილს ულოცავს და წინსვლას უსურვებს
დასუფთავების აქციაში თითოეული მოსწავლე დიდი მონდომებით ჩაერთო
საინტერესო
გამარჯვებულის ტიტულისთვის ერთმანეთს ახალქალაქის 44 სკოლის გუნდი ეჯიბრებოდა
2024 წლის „ახალქალაქის ეტალონი გუნდის“ წოდებისთვის ერთმანეთს 47 გუნდი ეჯიბრება
„ეტალონის“ გუნდური ჩემპიონატი დმანისს სტუმრობდა
მოწესრიგებული ეზო, ბაღები, მრავალწლოვანი ხეები, ყვავილები და შადრევანი ზოგიერთი კამპუსის განუყოფელი ნაწილია
„იფიქრეთ ამაღელვებელ, ექსტაზურ, სასურველ მომავალზე და გაიყვანეთ აწმყო წინ მის შესახვედრად“
სიახლეები
საზოგადოება