სიახლეები
სიახლეები

თანდებულთა და თანდებულიან სახელთა მართლწერა
09-06-2023
-
+


თანდებულთა და თანდებულიან სახელთა მართლწერასთან დაკავშირებით უნდა გატარდეს შემდეგი წესები:

იმ შემთხვევაში, როცა თანდებულიან სახელს ნაწილაკი არ დაერთვის, -ზედა, -ზედ, -ზე სახეობათაგან თანამედროვე ქართულში ერთადერთ სწორ ფორმად უნდა დარჩეს -ზე: თავზე, ხელზე, მიწაზე...

-ც(ა) ნაწილაკის დართვისას მართებულია როგორც ძველი (-ზედა) სახეობა, ისე თანამედროვე ქართულში ფართოდ გავრცელებული -ზე ვარიანტიანი ფორმები:
-ვე ნაწილაკის დართვისას მართებული ფორმებია როგორც -ზედ, ისე -ზე თანდებულიანი ვარიანტები:

თანამედროვე სალიტერატურო ქართულში ერთადერთი მართებული სახეობაა -ში. -ც(ა) ნაწილაკის დართვისას შეიძლება გამოიყენებოდეს -შია სახეობაც:



-ც(ა) ნაწილაკის დართვისას მართებულია -თანა, ხოლო -ვე ნაწილაკიან ფორმებთან _ -თან სახეობა:

-გან თანდებულიან სახელებზე -ც(ა) ნაწილაკის დართვისას მართებული ფორმაა თანამედროვე სალიტერატურო ქართულში დამკვიდრებული -გან-ა-ც ვარიანტი, ხოლო -ვე ნაწილაკის დართვისას _ მხოლოდ გაუვრცობელი ფორმა:


ნათესაობითი ბრუნვის ფორმებზე -თვის, -კენ და -გან თანდებულების დართვისას ორივე ვარიანტი (გაუვრცობელიც და გავრცობილიც) მართებულია: ძმისთვის და ძმისათვის, სახლისკენ და სახლისაკენ, მეგობრისგან და მეგობრისაგან...

-მდე, -მდის, -მდი, -მდინ და სხვა სახეობათაგან მართებულია მხოლოდ ორი _ -მდე და -მდის ფორმები: ქალაქამდე და ქალაქამდის, აქამდე და აქამდის...

ამათგან თანამედროვე სალიტერატურო ქართულში უპირატესია -მდე ვარიანტი.

თანამედროვე სალიტერატურო ქართულში ერთმანეთისგან უნდა გაიმიჯნოს -გან და -დან (//-იდან) თანდებულიანი ფორმები:

-გან გამოიყენება მაშინ, როცა თანდებულდართული ფორმა აღნიშნავს ან მასალას, ან მოქმედების წყაროს, ან მოქმედების მიზეზს და მიუგებს კითხვებზე: ვისგან? რისგან? (წერილი მივიღე ამხანაგისგან (ამხანაგისაგან); შაქარს ამზადებენ ჭარხლისგან (ჭარხლისაგან); მიწვევა მიიღეს უნივერსიტეტისგან (უნივერსიტეტისაგან).

-დან (//-იდან) გამოიყენება მაშინ, როცა თანდებულდართული ფორმა გამოხატავს მოქმედების დაწყების ადგილს ან დროს და მიუგებს კითხვებზე: საიდან? რა დროიდან? (ქალაქიდან ჩამოვიდა, დილიდან წვიმდა, სამშობლოდან დაბრუნდა).

-ვით თანდებული მხოლობით რიცხვში უნდა დაერთოს მიცემითის გავრცობილ ფორმებს (ხმოვანფუძიანებსაც და თანხმოვანფუძიანებსაც): დედასავით, კაცსავით, ლომსავით, მზესავით, ხოლო სახელობით ბრუნვაში _ მხოლოდ თანხმოვანფუძიანებს (კაცივით, მეგობარივით, ლომივით), მრავლობით რიცხვში კი _ როგორც სახელობითის, ისე მიცემითის ფორმებს: დედებივით, კაცებივით, მეგობრებივით... ბავშვებსავით, ჩურჩხელებსავით...

პირის ნაცვალსახელზე -ვით თანდებულის დართვისას შესაბამისი კუთვნილებითი ნაცვალსახელის ფუძე უნდა იქნეს გამოყენებული და ერთადერთ სწორ ფორმად ჩაითვალოს მიცემითბრუნვიანი ვარიანტები (ჩემსავით, შენსავით, ჩვენსავით, თქვენსავით).

კომენტარები


ეტალონი

აღსანიშნავია, რომ ჩვენთან საუბრისას, დირექტორებმა აწ უკვე გასული სასწავლო წელიც შეაჯამეს

„როდესაც ამბობ, რომ „ეტალონში“ მონაწილეობდი და „ეტალონელი“ ხარ, ეს ძალიან საამაყო გრძნობაა“

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

გამარჯვებისთვის ერთმანეთს მცხეთის 18 სკოლის 90 მოსწავლე ეჯიბრება

2024 წლის „აფხაზეთის ა/რ ეტალონი მოსწავლე“ გამოვლინდა

სიახლეები

ფიზიკის გამოცდაზე გამოყენებული ტესტი ცნობილია - დეტალები

„პედაგოგს ისეთი მიდგომები უნდა ჰქონდეს, რომ დააინტერესოს მოსწავლე“ - ქიმიის გამოცდიდან გამოსული მასწავლებლობის მსურველები ტესტის შესახებ საუბრობენ

გრაფიკები, იმპულსები, მუხტები... - ცნობილია, რა წერეს აბიტურიენტებმა ფიზიკის გამოცდაზე

პიროვნება
სკოლები

სკოლაში თითოეული მოსწავლის ინტერესებზე მორგებული გარემოა შექმნილი

ახალქალაქის ცენტრალურ პარკში კონკურსის ფინალური ეტაპის შემაჯამებელი ღონისძიება გაიმართა

კვლევაში აქტიურად იყვნენ ჩართულნი მოსწავლეები, მშობლები, პედაგოგები და დირექცია

მოსწავლეებმა შეისწავლეს სამხედრო დისციპლინები - ტოპოგრაფია და სამხედრო ნავიგაცია

საინტერესო

„მე არასდროს მიფიქრია საჯარო სკოლაში გადასვლაზე, დიდი და წარმატებული ოჯახის წევრი ვარ და ეს ძალიან მახარებს“

ესპანეთში, ბავშვები  დაახლოებით 10-12 კვირა ისვენებენ, სკოლები ივნისის დასასრულს ასრულებენ სასწავლო პროცესს 

საკვებ რაციონში C ვიტამინით მდიდარი ხილის ჩართვა ამ სეზონზე ენერგიის შესანარჩუნებლად ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალებაა

მაშ, რა საფრთხე იმალება მზიანი დღეების მიღმა?

სიახლეები
საზოგადოება