თანამედროვე სამყაროში მასწავლებელს ბავშვების ყურადღების მოსაპოვებლად კონკურენცია გართობის  ინდუსტრიასთან უწევს. მაგრამ, რატომ არ უნდა გამოვიყენოთ მოსწავლეთა სიყვარული და ინტერესი თუნდაც ზომბი თამაშების მიმართ საგანმანათლებლო მიზნებისთვის? 

განვიხილოთ რამდენიმე იდეა, რომლებიც ნამდვილად მუშაობს:

მეთოდი 1. ვაქციოთ გაკვეთილი გამოძიებად

ადამიანები ასე ვართ მოწყობილი - ყოველთვის გვაინტერესებს რა საიდუმლო იმალება ფარდის მიღმა. ამიტომ მილიონობით ადამიანს, რომლებიც სკოლაში სწავლით თავს არ იკლავდნენ, შეუძლიათ დილამდე იკითხონ დეტექტივები, საიდუმლოს გასარკვევად. 

ეს ფენომენი მოსწავლეთა დასაინტერესებლად, ისტორიის სწავლებისას, გამოიყენა ამერიკელმა პედაგოგმა, კევინ როუტონმა.

​როუტონს, რომელიც სკოლაში 20 წელზე მეტხანს ასწავლის, კარიერის დასაწყისშივე ძალიან უნდოდა გაკვეთილები ინტერაქტიურად და საინტერესოდ ექცია. პედაგოგი მოყვა, რომ თავადაც, მიუხედავად იმისა, რომ სამაგალითო მოსწავლე იყო, ხშირად ბეზრდებდა გაკვეთილზე. 

როდესაც როუტონი თავად გახდა ისტორიისა და სოციალური მეცნიერებების მასწავლებელი, მან დაიწყო გასართობი ელემენტების აქტიურად გამოყენება, ასე გაჩნდა ისტორიის გამორჩეული გაკვეთილები History Mistery Lab ან ისტორიული საიდუმლოებების ლაბორატორია.

როგორ იგეგმება საგამოძიებო გაკვეთილები?

კლასი გარდაისახება: როდესაც მოსწავლეები ოთახში შედიან, ისინი ხედავენ, მაგალითად, სპეციალურ ლენტს, რომელისაც ჩვეულებრივ დანაშაულის ადგილს ავლებენ, იატაკზე კი ცარცით შემოხაზული სილუეტია. ეს შესაძლოა იყოს იულიუს კეისარის და მედიჩის ოჯახის წევრის „მკვლელობის ადგილი“. მაგიდებზე განლაგებულია მტკიცებულებები.

გაკვეთილი იწყება მოულოდნელობით: სინათლე ქრება და პედაგოგი რთავს ვიდეოს ან პრეზენტაციას მომხდარი „დანაშაულის“ შესახებ. როუტონი აღნიშნავს, რომ ეს ჩვეულებრივ, მოსწავლეთა ყურადღების მისაპყრობად საკმარისია. ამ ფორმატიც ისინი იღებენ ინფორმაციას გაკვეთილის თემის შესახებ. 

მოსწავლეები იღებენ ინსტრუქციას: სინათლის ანთების შემდეგ მასწავლებელი არიგებს „გამოძიების ჟურნალს“ კითხვებით, რომლებსაც გაკვეთილის მანძილზე უნდა გაეცეს პასუხი და მათ წარუდგენს პირველ მტკიცებულებას. მოსწავლეებთან ერთად ის განიხილავს, როგორ შეიძლება მისი გამოყენება თავსატეხის ამოსახსნელად, რათა მოსწავლეებმა გაიგონ, რა მოეთხოვებათ. „გამოძიების ჟურნალში“ მოცემულია, ფაქტობრივად, სახელმძღვანელოს პარაგრაფის ბოლოს დასმული შეკითხვები, მაგრამ უფრო დეტალურად. ისინი დაყოფილია ცალკეულ ბლოკებად მტკიცებულებათა რაოდენობის მიხედვით. 

იწყება გამოძიება. მოსწავლეებს აქვთ 20-30 წუთი, იმისთვის რომ კლასში მაგიდებზე განლაგებული მტკიცებულებები შეისწავლონ. ეს შესაძლოა იყო პლაკატები და სხვა ნებისმიერი ნივთი. მინიშნების სახით, ბავშვები იყენებენ მასწავლებლის რამდენიმე მიმანიშნებელ კითხვას. გადაადგილდებიან კლასში და ათვალიერებენ მტკიცებულებებს - ერთად ან ინდივიდუალურად, ყველაფერი დამოკიდებულია მათ სურვილზე. ზოგიერთ მტკიცებულებას როუტონი ვიდეოს ფორმატით ამზადებს, ასეთ შემთხვევაში, ის 15-20 წუთში მცირე დროით მოსწავლეებს უხმობს, ვიდეორგოლის ერთად სანახავად. პედაგოგი დასძენს, რომ თუ ბავშვებს ორგანიზებულობა აკლიათ და პედაგოგი დარწმუნებული არ არის რომ ისინი ყველაფრის შესწავლას მოასწრებენ, - შესაძლებელია გარკვეული დროის ინტერვალების დადგენა თითოეული მტკიცებულების შესასწავლად. 

შეჯამება: პედაგოგი აფრთხილებს მოსწავლეებს საგამოძიებო დროის ამოწურვის შესახებ. ბავშვები კითხვებს სცემენ „გამოძიების ჟურნალში“, განიხლავენ მასწავლებელთან საკუთარ თეორიებს და პასუხობენ ფინალურ კითხვებს: ვინ ჩაიდინა დანაშაული, ვინ შეიძლებოდა ყოფილიყო დამკვეთი და რა იყო მოტივი. შემდეგ ისინი ნაფიც მსაჯულთა სასამართლოს აწყობენ და საქმის შესახებ საბოლოო განაჩენი გამოაქვთ. 

როუტონი აღნიშნავს, რომ საგამოძიებო გაკვეთილისთვის საუკეთესოა 50–65 წუთის გამოყოფა. 

„ასეთი აქტივობა ავითარებს თითქმის ყველა უნარს რაც ისტორიის გაკვეთილებზეა საჭირო: ბავშვები სწავლობენ დოკუმენტების გაანალიზებას, ინფორმაციის კრიტიკულად შეფასებას, ობიექტურობის განსაზღვრას, ჭეშმარიტების გასაგებად იყენებენ რამდენიმე წყაროს. ეს ყველაფერი კი ქმნის სახალისო ატმოსფეროს, ისინი გატაცებულნი არიან სასწავლო პროცესით“,- აღნიშნავს პედაგოგი. 

აღსანიშნავია, რომ ასეთი ფორმატის გამოყენება შეიძლება არა მხოლოდ ისტორიის, არამედ სხვა დოსციპლინების გაკვეთილებზეც. 

მეთოდი 2. პოპულარული სიუჟეტი 

ერთხელ გეოგრაფიის ამერიკელმა მასწავლებელმა, დევიდ ჰანტერმა კოლეგის წუწუნი მოისმინა: „ბავშვებს საგანი საერთოდ არ აინტერესებთ, ისინი მხოლოდ ზობებზე ალაპარაკე“. ჰანტერისთვის ნაცნობი იყო სასკოლო დისციპლინების მიმართ გულგრილობა - ბავშვობაში თავადაც გამოეცადა. 

გეოგრაფიის მასწავლებელმა გადაწყვიტა თემის მიმართ ბავშვების ინტერესი გამოეყენებინა - ასე დაიბადა ორიგინალური პროგრამა - „გადარჩენა ზომბი-აპოკალიფსში“. 

მოსწავლეებს შესთავაზეს სერიოზული თემების გავლა - როგორ არის მოწყობილი ქვეყნები და ქალაქები, როგორ არის გადანაწილებული რესურსები, როგორ იცვლება კლიმატი და რა ახდენს მასზე გავლენას. ამ ცოდნას კი ისინი იყენებდნენ, სამოქმედო გეგმის შესადგენად, რათა, სავარაუდო კატასტროფის შემდეგ ხელახლა შექმნან სამყარო. ბავშვები მეცადინეობაში დიდი გატაცებით ჩაერთნენ, რადგან მათ აინტერესებდათ კონტექსტი, რომელიც მათი საყვარელი ზომბი-თამაშების მსგავსი იყო. 

სხვათა შორის, მიუხედავად იმისა, რომ თავად სასწავლო გეგმა დიდად არ განსხვავდება კლასიკურისგან, ამ მეთოდის ავტორმა, დევიდ ჰანტერმა, გამოუშვა რამდენიმე კომიქსების სტილის სასწავლო რესურსი, რათა ის ბავშვებისთვის კიდევ უფრო საინტერესო გაეხადა.

მეთოდი 3. მასწავლებელი, როგორც ჯადოქარი

ზოგიერთი მასწავლებელი დარწმუნებულია, რომ მაგია, მოსწავლის ყურადღების მისაპყრობად საუკეთესო ხერხია -  სწავლებისას „სასცენო მაგიის“ ელემენტებს, ილუზიონისტური ხრიკს მიმართავს და სამეცნიერო ექსპერიმენტს ჯადოქრობად ნიღბავს. 

რაში სჭირდება მასწავლებელს ჯადოქრობას?

სინგაპურელი ფიზიკის მასწავლებელი მოჰამედ აშიკი მაგიას მიმართავს, რომ საგნით მოსწავლეები დააინტერესოს. ყურადღების მიპყრობის ამ უჩვეულო ხერხის შესახებ პედაგოგმა მაშინ შეიტყო, როდესაც სინგაპურის განათლების ეროვნულ ინსტიტუტში გადიოდა სტაჟირებას. სკოლაში დასაქმების შემდეგ მოსწავლეებს ფიზიკის გამოყენებით ილუზიონისტური ხრიკები აჩვენა და იდეამ გაამართლა: მოსწავლეთა ენთუზიაზმი ბევრად გაიზარდა. 

ახლა კი პედაგოგი პერიოდულად აჩვენებს მოსწავლეებს ხრიკებს, რომელთა ეფექტი აიხსნება ფიზიკის კონცეფციებით. 

იმავდროულად, მასწავლებელი ცდილობს, გაკვეთილებზე ძალიან ხშირად არ წარმოადგინოს ილუზიონისტური ხრიკები და ისინი შეუთავსოს ყურადღების მიპყრობის სხვა ხერხებს - როცა მაგია ზედმეტად ბევრია, ის მოსწავლეებს რეალური მეცნიერების შესწავლისგან ყურადღებას უფანტავს. აღსანიშნავია, რომ შემოქმედებითი მიდგომებისთვის მასწავლებელს სინგაპურის განათლების სამინისტროს პრემიაც აქვს მიღებული. 

აშიკის იდეებს იზიარებს მისი კოლეგა დიდი ბრიტანეთიდან, ადრიან ალანი. გაკვეთილებზე ის მოსწავლეებს აჩვენებს ილუზიონისტურ ხრიკებს და მათ ქიმიის საფუძვლებს აცნობს.