სიახლეები
სიახლეები, პიროვნება, ინტერვიუ

პოეტი ქალი, რომელიც ქართულ ანბანს ფარშევანგის ფრთებით ხატავს - „ვტირი, ასოებს რომ ვეხები“
08-11-2022
-
+


ქართველი პოეტი ქალი, ცირა ბულაშვილი ქართულ ანბანს უნიკალურ ფორმატში ხატავს. მწერალთა კავშირის წევრი ქალბატონი ულამაზესი ასოებით ხატებსაც ქმნის, რომლებიც ტაძრებში იდებს ბინას. კალიგრაფი ანბანისთვის ბუმბულებსაც იყენებს და ასე შექმნილს „ფრთოსან ანბანს“ უწოდებს.

ცირა ბულაშვილი რუსთავში, ერთ-ერთი კერძო სკოლის ბიბლიოთეკაში მუშაობს. როგორც ამბობს, ანბანის წერისას საოცარი განცდა აქვს და დარწმუნებულია, რომ მის მიერ შექმნილი ასოები სუნთქავს.
ცირა ბულაშვილს  etaloni.ge ესაუბრა.

- ქალბატონო ცირა, როგორია უნიკალურად აღქმული ქართული ასოების შექმნის ისტორია, როდიდან დაინტერესდით ამ საქმიანობით?

- უნიკალური თავად ეს ანბანია. ქართულ ანბანზე 4-5 ლექსი მაქვს გარითმული, რომლებიც ერთმანეთს არ ჰგავს. ხელნაწერი წიგნიც გამოვეცი ასეთი სათაურით „სადიდებელი ენისა ქართულისა“. ანბანის სიყვარულმა მე შემაქმნევინა ანბანის ხატი დავათის სტელას მიხედვით. დავათის სტელა ჩვენი საამაყო ძეგლია, რომელიც ჩვენს წელთაღრიცხვამდეა აღმოჩენილი დუშეთის რაიონში. ანბანის ხატები აწ განსვენებული ენათმეცნიერის, რამაზ პატარიძის კონსულტაციით მაქვს შესრულებული. ალბათ უფლის ნება იყო ეს ყველაფერი... დღემდე ვემსახურები ქართულ ანბანს.

- ანბანის ხატის შესაქმნელად ხატწერის ცოდნა აუცილებელი არ არის?

- ჯვარშია ჩახატული ასომთავრული, ნუსხა-ხუცური და მხედრული ასოები. რამაზ პატარიძემ რომ ნახა, თქვა, ეს ხატია და თან იკითხებაო. „ანბანის ხატის“ გამო იძულებული გავხდი ხატწერა მესწავლა. რამდენი ხატიც შევქმენი ასე, ტაძრებს შევწირე. აღარ ვიცი, ხატმწერი ვარ თუ მხატვარი. ეკლესიებს რომ ვწირავ, იცით რამხელა განცდა და პასუხისმგებლობაა ჩემი სამშობლოს წინაშე? თითქოს დამევალა, რომ მოვეფერო ქართულ ანბანს. ლექსებს ვწერდი ასევე განსხვავებული ხელწერით. რუსთაველის 150 წლისთავთან დაკავშირებით გამოვეცი ჩემი ხელნაწერი წიგნი „ვეფხისტყაოსნის“ აფორიზმებით. იქ არის ორნამენტები და ჩუქურთმები, რომლებიც ასევე ჩემი ხელით შევქმენი. ბოლოს გადავწყვიტე, ანბანი ბუმბულებით შემექმნა, რომ სრულიად გამორჩეული და განსაკუთრებული ყოფილიყო.

- რომელი ფრინველების ბუმბულებს იყენებთ და როგორ შოულობთ?

- მეგობრებმა გამომიგზავნეს სხვადასხვა ფრინველის ბუმბულები.  ულამაზეს ფრინველთა სხვადასხვა სახეობის ბუმბულებით,  ნაირფერებით შევქმენი ანბანი, როგორც აპლიკაცია. მქონდა ფარშევანგის, ციცარის, ხოხობის და ქათმის ბუმბული. მამლის კუდებისგან მაქვს შექმნილი სხვადასხვა ასო. ასევე, ბატის ფრთები მაქვს გამოყენებული და თუთიყუშების ბუმბულებიც მომიხმარია.

ოჯახშიც ძალიან მიწყობენ ხელს. ძირითადად სახლში ვმუშაობ. ისე ვიყავი გატაცებული ბუმბულებით ანბანის შექმნით, ყველა გვერდით მედგა. მეუღლემ სოფლიდან ფარშევანგის ულამაზესი ბუმბულები ჩამომიტანა.

- ალბათ არც ისე ადვილი საშოვნელია ფარშევანგის ბუმბული...

- თურმე ერთ-ერთ ოჯახში ჰყოლიათ, ავად გამხდარა და მომკვდარა. ოჯახს კი ეს ბუმბულები იმ ფარშევანგის სიყვარულით შეუნახავს და მათ გამომიგზავნეს, ამ ანბანისთვის გაიმეტეს.

სხვა ახლობლებიც მიგროვებენ. ციცარის ბუმბულები მაქვს ბევრი და ვფიქრობ, კიდევ უნდა გავაკეთო. ეს ისეთი სისავსეა, სხვა რამის კეთება რომ აღარ გინდა. ლამაზი და მოკრძალებული გამოდის ბუმბულებით შესრულებული ანბანი. ბუმბულებთან ერთად ხან ხმელი ყვავილებითაც ვამკობ ასოებს. A4 ფორმატის ქაღალდი რომ მოვკეცოთ, თითოეული ასო იმ ზომაში ეტევა. მერე ცოტა სიძველის ეფექტი მივეცი და დავაწებე ბუმბულები. ძალიან ლამაზი  გამოვიდა, სრულიად ბუნებრივი ფერადოვნება აისახა ანბანში.

ბუმბულებით შექმნილი ანბანი ფოლკლორის ცენტრის მიერ ახლახან გამოცხადებულ კონკურსში მეორე ტურში გადავიდა. დეკემბერში იქნება ბოლო ტური. კონკურსი ხალხური შემოქმედების წარდგენაზეა. ჩვენი ანბანი კი ყველას მოეწონა


- როგორია თქვენი თვალით და გულით აღქმული ანბანი, თითოეული ასო?

- ვერ გეტყვით, რა მემართება, როცა ანბანს ვეხები. ცრემლებითა და სიამოვნებით ვქმნი და ვემსახურები ჩვენს ანბანს. საოცრებაა, ისეთი ლამაზია და ბუმბულებში ხომ საერთოდ სუნთქავს ჩვენი ანბანი...
თითოეული ასო განსხვავებულია. მაგალითად, „უ“ ასოს რომ ვაკეთებდი, წარმოვიდგინე უფალი - უფალო დიდება შენდა, აღმომხდა... და ისე მოვხატე ბუმბულით, რომ სანთელიც კი დავუნთე.

- ეკლესიები როგორ იღებენ და აღიქვამენ „ანბანის ხატებს“?


- ძალიან მოსწონთ. ვინც ქართულ ანბანზე შეყვარებულია, მაშინვე ხვდება ჩემს განცდებს. ცოტა ხნის წინ ჩვენი სკოლის კოლექტივი წავედით ყვარელში. იქ ილია ჭავჭავაძის სახლ-მუზეუმის გადასწვრივ საგვარეულო ტაძარია და იქაც მივედით. ამ ტაძრისთვის მქონდა შეწირული უანგაროდ ჩემი ანბანის ხატი და მე რომელ ადგილასაც მეგულებოდა დავანებული, იქ ვეძებდი. მახსოვდა, რომელ კედელზე იყო განთავსებული და ჩემში მოკრძალებას და სიამაყეს აღძრავდა. იმ დღეს კი, რომ ვერ ვნახე, სადაც მეგულებოდა, თავი დავღუნე. უცბად პირდაპირ გავიხედე და დავინახე, რომ სვეტზე ბრწყინავდა ჩვენი ქართული ანბანი... ახლაც მეტირება. მაშინაც ტირილი ამივარდა. თანამშრომლებისთვის არც მითქვამს - წამოდით, განახოთ, მე რა გავაკეთე-მეთქი. რომ გაიგეს, ისეთი აღფრთოვანება გამოიწვია, სკოლის დირექტორმა მერე წერილიც კი დაწერა - ჩვენი ცირა ბულაშვილის შესრულებული ანბანის ხატი ტაძარში ვნახეთო...

კომენტარები


ეტალონი

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

გამარჯვებისთვის ერთმანეთს მცხეთის 18 სკოლის 90 მოსწავლე ეჯიბრება

2024 წლის „აფხაზეთის ა/რ ეტალონი მოსწავლე“ გამოვლინდა

ინტელექტის და ცოდნის ზეიმში აფხაზეთის ა/რ სკოლების მე-8, მე-9, მე-10 და მე-11 კლასის მოსწავლეები მონაწილეობენ

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

სიახლეები

KIU-ში საჯარო ლექცია – „ხელოვნური ინტელექტი ფინანსურ ანგარიშგებასა და განათლებაში‘‘ გაიმართა

მასწავლებელთა გამოცდებთან დაკავშირებით კანონში ცვლილებები შედის - დეტალები

შეზღუდვა, რომელიც ყველა მე-12 კლასელს მეორე სემესტრიდან შეეხება - დეტალები ესგ-დან

ტერმინები, რომელიც ბაღის ხელმძღვანელებმა და აღმზრდელ-პედაგოგებმა უნდა იცოდნენ

საკითხები და მიმართულებები რომლებსაც საკოორდინაციო საბჭო განიხილავს 

პიროვნება

მოსწავლე-მასწავლებლის ურთიერთობაში ყველაზე მნიშვნელოვანია მეგობრული და ალტერნატიული გზების გამოძებნა


 

„ჩემი მოსწავლეებით განსაკუთრებულად ვამაყობ, რადგან არ ეშინიათ სიახლეების, აზრის თავისუფლად გამოხატვის და მუდმივად არიან ახლის ძიების პროცესში“

„ჩემი მოსწავლეებით განსაკუთრებულად ვამაყობ, რადგან ისინი არიან განათლებული, ჭკვიანი, მოწესრიგებული ქცევით თუ აკადემიური დონით...“

„ჩემი მოსწავლეებით განსაკუთრებულად ვამაყობ, რადგან ისინი არიან ტოლერანტები, ზრდილობიანები და გულკეთილები“

სკოლები

მოსწავლეთა შესრულებული ყველა როლი იყო ძალიან შთამბეჭდავი

მოსწავლეები კონკურსში აქტიურად და დიდი შემართებით ჩაერთნენ

მსგავსი ტიპის შემეცნებითი გაკვეთილები მწვანე კალენდრიდან ხელს უწყობს მნიშვნელოვან და აქტუალურ საკითხებზე ცოდნის გაღრმავებას

საინტერესო

სოციალური ქსელების უსაფრთხო გამოყენება ბავშვის განვითარების ნაწილია 

განსაზღვრეთ თქვენი მიზნები და ტესტირების შედეგად გააანალიზეთ გახვედით თუ არა სასურველ შედეგზე

პრობლემის გადასაჭრელად მნიშვნელოვანია სწორი ბალანსის პოვნა სასკოლო მოთხოვნებსა და მოსწავლის ფსიქოლოგიურ კეთილდღეობას შორის 

საინტერესოა, როგორ აფასებენ მშობლიური ენისა და ლიტერატურის საგამოცდო პროგრამის შემცირებას პროფესიონალები

„საბაზო საფეხურის მოსწავლეები სპექტაკლს დგამენ, დაწყებითი კლასების მოსწავლეები კი, საინტერესო საახალწლო აქტივობებს გვპირდებიან“
სიახლეები
საზოგადოება