სიახლეები
საინტერესო

საიდან იღებს სათავეს ქართული ნაძვის ხის ისტორია და რა სიკეთის მოტანა შეუძლია ჩიჩილაკს
28-12-2018
-
+


საქართველოში ახალი წლის ერთ-ერთ მთავარ ატრიბუტად ჩიჩილაკი ითვლება, რომელიც ძირითადად დასავლეთ საქართველოში იყო გავრცელებული.

გურულები ახალ წელს კალანდას ეძახდნენ, ეს დღესასწაული განსაკუთრებით უყვარდათ და მასთან შეხვედრა ჩიჩილაკის გარეშე ვერც წარმოედგინათ. ოთახს ამშვენებდა თოვლივით ქათქათა, კურკანტელას მარცვლებითა და ფოჩიანი კანფეტებით დამშვენებული ჩიჩილაკი. ეს იყო რიტუალური ნივთი, რომელსაც საგანგებოდ საახალწლოდ ამზადებდნენ. 

მკვლევართა აზრით, ჩიჩილაკის დამზადების ტრადიცია წმინდა ბასილის სახელს უკავშირდება. გურიაში მას "ბასილის წვერებსაც" ეძახდნენ, საახალწლოდ გამომცხვარ ნამცხვარს კი - "ბასილის პურს". აღსანიშნავია, რომ 14 იანვარი წმინდა ბასილი დიდის ხსენების დღეა ეს დღეს სწორედ ძველი სტილით ახალი წლის აღნიშვნის თარიღს ემთხვევა.

ჩიჩილაკის მომზადებას ოჯახის უფროსი ახალი წლის დადგომამდე რამდენიმე დღით ადრე იწყებდა. ჩიჩილაკს ყოველთვის თხილის ტოტებისგან თლიდნენ, რადგან თხილი ერთ-ერთ ყველაზე მოსავლიან მცენარედ ითვლებოდა. გადმოცემის თანახმად, ქართულ ნაძვის ხესთან დაკავშირებით, განსაკუთრებული რიტუალიც არსებობდა. დაძინების წინ ოჯახის უფროსი ჩიჩილაკსა და ხონჩას სახლიდან გაიტანდა მარანში ან ბეღელში და თვითონაც იქ დაიძინებდა. ახალი წლის დილას, გამთენიისას, წაიღებდა ჩიჩილაკს, ხონჩაზე აანთებდა სანთლებს, დაილოცებოდა, შემოუვლიდა კარ-მიდამოს, საქონლის სადგომებს და გამრავლებას ინატრებდა, მერე მიადგებოდა საცხოვრებელ სახლს და ოჯახის წევრებს მიულოცავდა ახალ წელს. წინაპართა ადათის მიხედვით, ჩიჩილაკს ნათლისღების წინა ღამეს აუცილებლად ყველა ოჯახი წვავდა და ამ რიტუალით ატანდნენ მას უარყოფით ემოციებს და უსიამოვნებას.

ყველა ნივთსა და მცენარეს, რომლებითაც ჩიჩილაკი ირთვებოდა, სიმბოლური მნიშვნელობა ჰქონდა და უმთავრესად ოჯახის სიმრავლეს და სიძლიერეს გამოხატავდა. იმერეთში, გურიასა და სამეგრელოში ეს მორთულობა მცირე დეტალებით განსხვავდებოდა ერთმანეთისგან.  ძირითადად ჩიჩილაკი ყველგან ერთნაირად გამოიყურებოდა: ბოლოებზე ჩამოცმული ორი ბროწეულით ან ვაშლით და ორი სფერული კვერცხით. მორთული იყო ფერადი სამკაულებით, ძაფებითა და ფოჩიანი კანფეტებით. იმერეთში ჩიჩილაკს ენდროთიც აფერადებდნენ. გრძელ თეთრ წვერიან ჩიჩილაკს ძვირფასი სამკაულებით, ტკბილეულით და ხილით რთავდნენ. ამით ბარაქისა და ულევი სიტკბოების სურვილებს გამოხატავდნენ.

გურიაში, სოფელ ბასილეთში, სადაც პირველი ჩიჩილაკი დამზადდა, ახალ წელს ყოველთვის განსაკუთრებულად ელოდებიან. სოფელში ტრადიცია არ ირღვევა და ნაძვის ხის ნაცვლად, ყველა ოჯახში თხილის ღეროსგან დამზადებულ ჩიჩილაკს დგამენ.


კომენტარები


ეტალონი

შემოდგომის სეზონი ქართული ენისა და ლიტერატურის ოლიმპიადით იწყება

ოლიმპიადა ახლა უკვე ინგლისურ ენაშიც გაიმართება, საგნების მიხედვით განრიგი კი შემდეგნაირია

მოსწავლეთა წარმატებების შესახებ ოფიციალური წერილები გაიგზავნა

მათემატიკის ოლიმპიადა დაიწყო - „ეტალონის“ საგნობრივი ჩემპიონატი გრძელდება

2-3 ივნისი ლოგიკური აზროვნებისა და ზოგადი განათლების ოლიმპიადის დღეებია - „ეტალონის“ საგაზაფხულო ჩემპიონატი გრძელდება

სიახლეები

შემოდგომის სეზონი ქართული ენისა და ლიტერატურის ოლიმპიადით იწყება

სტუდენტისთვის ბილეთის არჩევა მხოლოდ ფასის საკითხი არ არის — ეს არის გზა, რომელიც სწავლისა და ყოველდღიური ცხოვრების რიტმს უნდა მოერგოს

პიროვნება

etaloni.ge-ს ბლიც-კითხვებს სიღნაღის მუნიციპალიტეტის სოფელ საქობოს საჯარო სკოლის დირექტორი დოდო ბეგიაშვილი პასუხობს

„მოსწავლის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანია, რომ სკოლაში იყოს თბილი, მხარდამჭერი და შთამაგონებელი გარემო“
 
სკოლები

შემოდგომის სეზონი ქართული ენისა და ლიტერატურის ოლიმპიადით იწყება

მოსწავლეებისთვის პროექტი სასწავლო-შემეცნებითთან ერთად სახალისო და თავშესაქცევი აღმოჩნდა

პრეზენტაციაზე მოსწავლემ, დამსწრე საზოგადოებასთან ერთად ისაუბრა, როგორ იცავს ეს საოცარი გამოგონება ადამიანებს

​გიორგი და შოთიკო სალოტბარო სკოლის აღსაზრდელები არიან და სიმღერის განსაკუთრებული ნიჭითაც გამოირჩევიან
 

მოსწავლეები დამსწრე საზოგადოების წინაშე მრავალფეროვანი სანახაობით წარდგნენ

საინტერესო

შემოდგომის სეზონი ქართული ენისა და ლიტერატურის ოლიმპიადით იწყება

მაშ ასე, რა უნდა ვიცოდეთ 2026 წლის მთავარი სიმბოლოს შესახებ?

პენსიონერ მასწავლებლებს სკოლებში აბრუნებენ - სამინისტრო ჩინეთში სწავლის ხარისხის გაუმჯობესებისთვის მიდგომას ცვლის

სიახლეები
საზოგადოება