ფრანც კაფკას თხრობის მანერა მის ყველა ნაწარმოებში სიმბოლურ-ალეგორიულია. პირობითი და აბსტრაქტულია „პროცესის“ მოქმედების ფონიც.
რომანის მთავარი გმირი, ბანკის მოხელე იოზეფ კ. სრულიად უმწეო აღმოჩნდება გაურკვეველი და ულმობელი სამსჯავროს წინაშე.
კაფკას უმთავრესი მწერლური ღირსებაა - გააღვიძოს ადამიანში პასუხისმგებლობის გრძნობა: „ნუ დავიმშვიდებთ თავს, რომ დამნაშავენი სხვები არიან, ხოლო ჩვენ უნაკლონი ვართ; ვიყოთ ადამიანები, ვცადოთ ადამიანებად ყოფნა“ - ასეთია მისი მრწამსი...